Vườn tượng Nguyễn Long Bửu
Dưới chân 5 ngọn ngũ hành, bao đời nay đá và người đã hòa quyện với nhau làm nên kỳ tích một làng nghề điêu khắc. Dù trải qua bao biến thiên của thời gian, làng nghề ấy vẫn ngập tràn sức sáng tạo và ngày càng rạng rỡ như những cánh én báo tin mùa xuân đang về…
Cội nguồn khai phá
Ngũ Hành Sơn, một danh thắng mang nhiều kỳ tích hang động và tâm linh từ bao đời nay của Đà Nẵng, hằng năm đã thu hút hàng chục vạn lượt du khách trong nước và quốc tế đến tham quan và chiêm bái. Dưới chân năm ngọn ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ là một làng nghề điêu khắc đá truyền thống mỹ nghệ sinh sôi nẩy nở từ bao đời nay. Bậc khai sáng làng đá Mỹ nghệ non nước là ông Huỳnh Bá Quát – người Thanh Hóa vào lập nghiệp dưới chân núi Non Nước từ dầu thế kỷ XVII, được coi là vị cao tổ; Ông đã hành nghề và truyền dạy cho lớp học trò quanh vùng ban đầu từ việc khai phá, đục đẻo những tấm bia mộ, cối xay, cối giã tiêu, giã thuốc… Chẳng bao lâu, nghề này phát triển nhanh chóng dưới triều nhà Nguyễn. Có thể nói nhiều văn bia thuộc địa bàn Quảng Nam – Đà Nẵng từ thế kỷ XVII cho đến thời gian sau này đều do thợ đá thủ công Non Nước điêu khắc. Nổi bậc là văn bia dựng tại chùa Phổ Khánh, xã Đại Hòa, huyện Đại Lộc Quảng Nam được lập vào năm Mậu Ngọ 1678 đời vua Lê Huy Tông, niên hiệu Vĩnh Trị thứ 3 và văn bia dựng tại chùa Long Thủ (chùa cổ của Đà Nẵng) tại phường Bình Hiên, quận Hỉa Châu – Đà Nẵng, được lập vào năm Quý Dậu 1693 đời vua Lê Huy Tông niên hiệu Chính Hòa 14. Để tôn vinh và sùng bái công đức tiền nhân, người có công đầu sáng tạo, gây dựng nên làng điêu khắc đá Non Nước, các chu phái tộc làng Quán Khái cùng với thân tộc Huỳnh Bá đã dựng bia tưởng nhớ cụ tổ Huỳnh Bá Quát vào năm Canh Tuất 1850, niên hiệu Tự Đức thứ 3…
Tiếp bước cha ông, tạc niềm đam mê vào đá…
Trải qua bao biến thiên của đất nước, làng nghề đá Non Nước cũng có nhiều thăng trầm có lúc tưởng chừng lụi tàn theo năm tháng, nhưng nhiều gia đình vẫn kiên trì bám trụ với làng nghề mà tiêu biểu phải kể đến gia đình Nhà điêu khắc Nguyễn Long Bửu. Cụ cố anh là nghệ nhân Nguyễn Chất được vua Tự Đức ban khen là người có bàn tay vàng, đứng đầu trong xây dựng hoàng thành và lăng tẩm kinh thành Huế, đã có công truyền lại nghề điêu khắc cho các lớp con cháu của gia tộc tính đến nay là 7 đời. Ông nội là nghệ nhân Nguyễn Bình được hoàng cung Campuchia mời sang giúp trùng tu đền Angkovat; Còn cha anh là nghệ nhân Nguyễn Sang (cụ mới quá vãng trong năm Nhâm Thìn), một con người ngày đêm trăn trở để bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề của cha ông. Những cưu mang của ông đã được đền đáp bởi một lớp trẻ do ông truyền nghề nay đã trưởng thành vượt bậc trong đó có người con Nguyễn Long Bửu là cánh chim đầu đàn làm rạng rỡ làng nghề đá Non Nước. Nhờ có ren của tổ tiên cùng với đam mê và nỗ lực vượt bậc của bản thân, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về anh theo học trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. Tốt nghiệp anh trở về làng đá để dấn thân và lập nghiệp. Hồn đá đã quyện vào anh và nâng cho anh sức sáng tạo qua nhiều tác phẩm điêu khắc để đời trong lòng công chúng không chỉ trong nước mà vươn đến năm châu. Những tác phẩm điêu khắc của anh tham dự nhiều cuộc thi trên thế giới như Pháp, Mỹ, Anh, Nhật, Thụy Điển, Singapore, Hàn Quốc, Thái Lan… và đã đạt một số thành tích: Huy chương và cúp bạc Thái Lan, cúp vàng (Trung Quốc), cúp đồng (New Zealand)… Trong dịp chào mừng Hội nghị APEC 14 tại Hà Nội, anh đã triển lãm 30 tác phẩm điêu khắc được đại biểu quốc tế đánh giá cao. Ngoài ra, anh còn đoạt được một số giải thưởng tại Thụy Điển – Việt Nam, giải của Tổng Cục Chính Trị về tác phẩm “Mẹ Thứ”; Liệt sỹ, bác sỹ Đặng Thùy Trâm… Ngoài những tác phẩm về danh nhân văn hóa Việt, anh còn tạc nhiều tượng tâm linh như các vị Bồ tát, La hán, Quán Thế Âm, Phật Tổ Như Lai, Phật Di Lăc… rất có hồn. Một số tác phẩm nổi tiếng của anh như: Cụ bà Nguyễn Thị Lộ (vợ của Nguyễn Trãi, đặt tại Lê Chi Viên Bắc Ninh), tượng Phật đặt tại khu tâm linh (Ấn Độ), tượng Di Lặc đặt tại khu du lịch (Canada), tượng Bồ Tát Quán Thế Âm cao 14m đặt tại khu du lịch Thái Lan; tác phẩm Vòng đời cao 2,5m đặt tại Thụy Sỹ 2009, Tháp đá Hoa Cương (màu xám) đặt tại Paris 2010. Ngoài ra, anh xây dựng 1 vườn tượng có hơn 500 tác phẩm điêu khắc đặt dưới chân ngọn Thủy Sơn Non Nước.. Với 54 tuổi đời, hơn 40 tuổi nghề, Nguyễn Long Bửu với bầu nhiệt huyết luôn sôi sục đã và đang làm rạng rỡ làng nghề đá truyền thống Non Nước. Với sự lao động miệt mài và sáng tạo, anh đã được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba, và đoạt nhiều giải thưởng quốc tế… Và, cũng từ đó tên anh đã được vinh danh trong giới mỹ thuật trong nước và quốc tế./.
Từ nguồn: Báo du lịch xuân Quý Tỵ của tác giả Diệu Vũ
