News

Sử xưa chép rằng, từng có vị công chúa là em của vua Minh Mạng đến núi Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng) để ẩn tu. Nàng công chúa ấy tên gì và do cơ duyên nào rời bỏ cung vàng điện ngọc đến chốn cửa Thiền khoác áo nâu sồng, đến nay vẫn còn nhiều bí ẩn?

Rất ít sử liệu viết rõ về điều này, tuy nhiên trong nhiều bút ký của người phương Tây khi đến viếng cảnh Ngũ Hành Sơn đã có nhắc đến. Bougainville khi mô tả vùng ven của các hòn núi Ngũ Hành Sơn đã viết: "Gần các ngôi làng có một ngôi nhà nhỏ được trang hoàng xinh xắn. Đây là nơi ẩn cư trong thời gian dài của một người em nhà vua; bà này đã sống tại đây, xa lánh mọi người trong sự tịnh tâm". Một bút ký khác miêu tả rõ hơn: "Đây là một thạch thất, là nơi mà một nữ trinh nguyên luống tuổi, con vua Gia Long em vua Minh Mạng đang làm vua tại Nam Kỳ, đã muốn đổi những tiếng ồn vô ích tại triều đình, để lấy về những âm thanh u huyền của gió mùa đông bắc rì rầm xuyên qua các hòn núi đá. Đổi sự nhộn nhịp của những gì cao sang vua chúa để lấy về sự tĩnh mịch lắng trầm; đổi sự sang trọng xa hoa của ngôi cao công chúa để lấy về một vẻ đẹp đời thường và nghiêm khắc của một chiếc áo mộc mạc mà thiên nhiên đã ôm ấp...".

Ngoài ra, cũng có không ít sách biên khảo của người Việt cũng ghi lại sự tích này như: Quảng Nam xưa và nay của Di Lão Hồ Ngận, Đạo lý nhà Phật của Đoàn Trung Còn hay Lịch sử Ngũ Hành Sơn - Chùa Non Nước của Thượng tọa Thích Hương Sơn - Trí Hữu... Lịch sử còn ghi, không ít lần vua Minh Mạng thân chinh hoặc sai đại thần đến Ngũ Hành Sơn để đón công chúa về kinh đô Huế nhưng bà đều từ chối. Tương truyền bà đã gửi về cho nhà vua một bài thơ bày tỏ ý nguyện theo đường tu hành nên vua Minh Mạng không ép nữa. Cũng có người nói rằng, công chúa ra điều kiện ai đối được bài thơ ấy thì nàng sẽ lai kinh và kết hôn, nhưng không ai đối được! Thơ rằng: Thế sự nhìn xem rối cuộc cờ/ Càng nhìn càng ngẫm lại càng nhơ/ Đánh tan tục niệm hồi chuông sớm/ Gõ vỡ trần tâm tiếng mõ trưa/ Chu tử ngán mùi nên vải ấm/ Đỉnh chung lợm giọng hóa chay ưa/ Lên đài cứu khổ toan quay lại/ Bể ái trông ra nước đục lơ.